Nen zetjen eleden was ut 22 april en dan is ut “de dag van de aerde”. Op den dag mo‛j oen pröttel oprumen en alle rotzooi wat in de natuur esmetten is. Ik vin dat wal ’n mooi gebaor, maor mo‛j neet altied oen pröttel oprumen? Gewoon de rotzooi wier metnemmen noar hoes hen, at der boeten gin prullebak steet?
Vaak zee‛j dat de leu dat neet doot: de pröttel wier metnemmen naor hoes. Ze goat hen fietsen of kuieren, nemt vuur onderweg etten en drinken met in blikjes en platstik buulkes. Dan gaot ze argens zitten met mekare, geniet van de omgeving. Et en drinkt hun grei op, kiekt roond: goh gin prullebak en smiet dan de pröttel vot. Gewoon op de grond, in de baarm, of in de böskes, in de natuur. Gin meanske deet dat zöt. Dan kump de wind en blös alles wier de straote op, andere leu zeet de rotzooi liggen en smiet ok hun grei derbi-j. Zo wordt ut enen groten bende in de natuur. Boeren hebt der last van at der blikjes in ut voer komt, want dan wordt de beeste zeek en gaot deran dood. Vöggelkes probeert ut ok te etten en wordt ok zeek.
Mien oma vertellen vrogger an mi-j, dat ik is onmeundig hellig bun eworden. Ik was toen dree jaor old en wi-j lepen op straote in Amsterdam. Veur ons leep ne vrouwe met nen kinderwagen. Zee was patat an ’t etten oet nen plastik bäksken. Toen zee de patat op had, smet zee ut bäksken zo van zik of. Ik zag ut gebeuren en worden toch hellig. Ik begon te bleren dat zee gin pröttel op de grond moch gooien, dat zee dat in de prullebak mos doon. Nog ginnen meter wieterop, ston de vulnisemmer. De vrouwe draeien zik umme, zee mos der wal um lachen en zei dat ik geliek had. Zee hef heur pröttel van de grond op-eraapt en netjes in de container egooit. Jao, dree was ik en ik wus toen al hoo of ut mos.
Ik begriep gewoon neet, weurumme sommige leu de pröttel neet wier metnemt naor huus hen. Zee hebt ut tenslotte ok met enommen op eur fietst- of wandeltocht. Ze könt makkelijk de rotzooi, terugstoppen in eur fietstassen of rugzakken at der gin prullebak steet? Dan gooi i-j ut vot in de vulnisemmer a‛j wier thoes bunt. Zo moeilijk is dat toch neet? Ut is nen klaene meuite en nen groot plezaer veur de natuur. Bi-j mi-j is ut alle dage “de dag van de aerde”, ik hop bi-j uleu ok.
Annemarie Damveld
___________________________________________________________________
Columns
Maandblad MIJN Magazine heeft columns van verschillende Achterhoekse columnisten. Meer columns? Klik dan op de bijbehorende link! https://www.helemaalachterhoek.nl/category/mijnmagazine/columns/
