‘Vreemde vogels’ in de Achterhoek

Vreemde vogels in de Achterhoek

In het laatste weekend van januari vond weer de jaarlijkse tuinvogeltelling plaats. Dit jaar namen bijna 140.000 mensen deel en zij telden meer dan twee miljoen tuinvogels. De Achterhoek is een fantastisch mooie regio om te vogelen. Niet alleen als het gaat om tuinvogels, maar de streek biedt ook een groot aantal heel bijzondere vogels, die je elders in Nederland niet zo vaak tegenkomt.

De IJsvogel staat landelijk symbool voor de natuur in het oosten van Nederland en is een graag geziene gast in de Achterhoek. De soort geniet grote naamsbekendheid, ondanks de zeldzaamheid. Het herstel van meanderende beken en het verbeteren van de waterkwaliteit maken onze regio tot kraamkamer van de felgekleurde vogels in Nederland. Een snel herstel van de stand is ook na massale sterfte in strenge winters mogelijk. Want veel IJsvogels zijn niet bestand tegen strenge vorst en sneeuw.

Nabij Winterswijk bevindt zich een bosgebied waarin dankzij het riviertje de Slinge de IJsvogel regelmatig te zien is. Maar het is ook mogelijk om daar niet minder dan vijf spechtsoorten te vinden. Wanneer de omstandigheden enigszins meewerken is er een grote kans om alle vijf de soorten in de kijker te krijgen: Grote- Middelste- en Kleine Bonte alsmede Zwarte- en Groene Specht. Verder broeden hier ook mooie soorten als Appelvink, Kortsnavelboomkruiper, Goudvink, Glanskop en de Grote Gele Kwikstaart.

Oehoe en Flamingo

Nagenoeg beroemd is ook het paar Oehoe’s dat sinds een aantal jaren broedt in de steengroeve in Winterswijk. De Oehoe is de grootste uil ter wereld, met een lengte tot 75 centimeter en een spanwijdte tot 180 centimeter. In Nederland zijn 40 territoria bekend van deze vogel. Het paar trekt veel vogelaars naar Winterswijk. Voor hen is een speciale kijkwand gebouwd om te voorkomen dat de rust van het paar verstoord wordt. De afgelopen jaren hebben de Oehoe’s in de steengroeve al enkele tientallen jongen grootgebracht.

Een andere bijzondere gast in de Achterhoek is de Flamingo, een tropische verrassing die je in Nederland niet zou verwachten. Tussen Groenlo en het Duitse Vreden kun je ze spotten bij het Zwillbrocker venn. Oké, dat is net niet meer in de Achterhoek, maar het is wel het beste geheim net over de grens. Deze broedkolonie is de meest noordelijke in Europa. In de jaren tachtig streken de eerste Flamingo’s hier neer en sindsdien broeden ze er elkaar jaar. Je kunt er de Europese Flamingo, Chileense Flamingo en de Caribische Flamingo zien vanuit één van de drie vogelkijkhutten. Maar het is ook mogelijk om ze te zien in recreatiegebied ’t Hilgelo bij Meddo, want daar komen ze regelmatig lunchen.

Hoogveengebied

Wie een wandeling maakt in of rond een Achterhoeks hoogveengebied, kan ook nog andere bijzonder vogels tegen komen. Bijvoorbeeld Blauwborsten, Klapekster of wellicht zelfs een Kraanvogel of Rode Wouw. De Kraanvogel is één van de grootste vogels die in ons land voorkomt. Hij is bekend om zijn paringsdans en zijn trompetachtige geluid. In het Korenburgerveen bij Winterswijk zijn vorig voorjaar vermoedelijk zeven jonge Kraanvogels geboren. Het was hoe dan ook een goed jaar voor de Kraanvogels in de Achterhoek. Sinds de terugkeer van de vogels in 2008 naar het Winterswijks hoogveengebied zijn er niet eerder zoveel jongen geboren.

Nog zeldzamer is de Rode Wouw, een roofvogel die zich sinds een paar jaar laat zien in de Achterhoek. In de zomer van 2021 werd er nog een nestje gevonden op een boerenbedrijf in Winterswijk. De Rode Wouw lijkt een beetje op de Buizerd, maar heeft een roodachtige kleur. De roofvogel houdt van landbouwgebieden, maar hij kan jagen op kleine zoogdieren en broeden in de bossen.

Weidevogels

Weidevogels zijn er ook ruim voldoende in de Achterhoek. Blauwe Reigers, Fazanten en Scholeksters zijn vaste klanten. Een door zijn zuiver witte verschijning opvallend exemplaar is de Grote Zilverreiger. Dat is in Oost-Nederland een nieuwkomer onder de vogels. Nog niet zo lang geleden rukten vogelaars met kijkers en camera’s uit als er al eens een verdwaalde Grote Zilverreiger werd gezien. De afgelopen jaren werden het er geleidelijk steeds meer en nu kijkt niemand er meer van op. Ze zijn prachtig om te zien, maar zijn in de wintermaanden vaste bewoners van Twente en de Achterhoek geworden. Je ziet ze niet alleen in natuurgebieden, maar gewoon in weilanden en langs beken en slootjes. Hier scharrelen ze hun dagelijkse kostje bij elkaar.

Feitjes:

  • Uit cijfers van zowel de Twentse Vogelwerkgroep en Vogelwerkgroep Zuidoost-Achterhoek blijkt dat in 2014 zo’n 100 broedparen IJsvogels in de Achterhoek en Twente succesvol waren. Dat is een spectaculair herstel nadat de stand na de winters van 2011/2012 en 2012/2013 was gedecimeerd tot 25 paar.
  • De klapekster verdween al voor de eeuwwisseling als broedvogel uit Twente en de Achterhoek. Ze zijn nog in de wintermaanden te zien als enkele vogels uit Noord-Europa in veengebieden en heidevelden de winter doorbrengen.
  • De bekende uilensoort Oehoe is vorig jaar op 67 plekken in Nederland gezien. De soort breidt zich gestaag uit. Een jaar eerder doken Oehoe’s op 54 plekken op en in 2016 nog maar op 17 plaatsen.
  • Oehoe’s hebben vorig jaar 43 nesten gebouwd in het zuiden en oosten van het land. Andere uilen die het naar hun zin hebben in Nederland zijn volgens Sovon de Dwerguil en de Dwergooruil.
  • Tijdens de najaarstrek, van half oktober tot half december, kun je de Kraanvogel in grote V-formaties over zien vliegen. In Oost-Nederland heb je de grootste kans om ze te spotten. En hou eind februari, begin maart je verrekijker bij de hand voor de voorjaarstrek.
  • De Kraanvogel, die een spanwijdte van ca. 200 cm heeft, is te herkennen aan zijn karakteristieke roep: ‘kruu-oe… kruu-oe’.
  • De Rode Wouw, die vanaf 2010 in Nederland nestelt, bezette in het voorjaar van 2022 dertig nesten in Limburg, Gelderland, Overijssel, Drenthe en Friesland. Hoewel er vorig jaar 32 nesten waren, noemen de vogelonderzoekers dertig nesten “een prachtig aantal”.

___________________________________________________________________

MIJN Special

In MIJN Magazine belichten we maandelijks één specifiek thema en deze vormt dan een special binnen de overige redactiepagina’s. Dit keer was dat Buiten leven. Meer MIJN Specials zien? Klik dan op deze link. https://www.helemaalachterhoek.nl/category/mijnmagazine/mijn-special/

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *